TEFSİR (İkinci Seviye – Bahar Dönemi)

Öğretim Görevlisi: Prof. Dr. Ömer ÇELİK

Dersin Gayesi:

Kur’an-ı Kerim’in ayetlerinin Hz. Peygamber (s.a.s.) zamanında ve onun kontrolünde vahiy katipleri tarafından nasıl yazıya geçirildiğini kavratmak.
Kur’an-ı Kerim’in Hz. Ebubekir zamanında nasıl en ciddi ilmi usullerle cem edildiğini ve bu çalışmanın sebebini öğretmek.
Kur’an-ı Kerim’in Hz. Osman zamanında nasıl istinsah ettirilip çoğaltılarak

Temel Kaynaklar:

Ömer Çelik, Tefsir Usulü ve Tarihi, İstanbul, Erkam Yayınları
Muhsin Demirci, Tefsir Usulü, İstanbul, İFAV Yayınları
Mehmet Emin Maşalı, Kur’ân’ın metin yapısı: Mushaf tarihi ve imlası, Ankara, Avrasya yayıncılık, 2004

Yardımcı Kaynaklar:

Diyanet İslam Ansiklopedisi, “Mushaf” maddesi, Mesut Okumuş ve Diğerleri, Tefsir El Kitabı, editör Mehmet Akif Koç, Ankara, Grafiker Yayınları, 2012

Haftalar	Haftalık Konu Başlıkları
1.Hafta	Tanışma – Dönemlik Ders Planının Sunumu Konulu Tefsir Yöntemi
1.Hafta	Konulu Tefsirin Tarifi ve Mahiyeti Konulu Tefsir Yöntemi Kur’an’ın Anlaşılmasında Konulu Tefsir Yönteminin Faydaları Konulu Tefsir Yöntemiyle Yapılan Çalışmalar
2.Hafta	Kur’an’da Tevhid ve Şirk
2.Hafta	Tevhidin Tarifi Kur’an’da Tevhidin Nakli Delilleri Kur’an’da Tevhidin Akli Delilleri Tevhidi Korumanın Zorluğu Şirkin Tarifi Şirke Düşüren Sebepler Şirkten Korunma Yolları Şirk Günahının Büyüklüğü ve Cezası
3.Hafta	Kur’an’da Ulûhiyyet
3.Hafta	Ulûhiyyetin Tarifi Ulûhiyetin Sadece Allah’a Mahsus Oluşu Ulûhiyetin Delilleri
4.Hafta	Kur’an’da Nübüvvet ve Risalet
4.Hafta	Nübüvvetin Tarifi Nübüvvetin Gerekliliği ve İspatı Nebîler Risâletin Tarifi Resuller Kur’an’da Nebi-Resûl Ayrımı
5.Hafta	Kur’an’da Kıyamet ve Ahiret
5.Hafta	Ecel-Ölüm Kıyamet Alametleri Sura Birinci Kez Üflenmesi: Göklerin, Yerin, Dağların Yıkılması, İnsanların-Canlıların Ölmesi Sura İkinci Kez Üflenmesi: Yeniden Diriliş (Ba’s ve Nüşûr) Haşr Mizan Hesap Cehennem Cennet
6.Hafta	Kur’an’da Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem)
6.Hafta	Kur’an’da Peygamberimizin Çocukluğu ve Gençliği Kur’an’da Peygamberimizin Nübüvvet ve Risaletle Görevlendirilişi Kur’an’da Peygamberimizin Tevhid Mücadelesi Kur’an’da Peygamberimizin Hicreti Kur’an’da Peygamberimizin Seferleri ve Gazveleri Kur’an’da Peygamberimizin Aile Hayatı Kur’an’da Peygamberimizin Ahlakı Kur’an’da Peygamberimizin Örnekliği
7.Hafta	Kur’an’da İnsan
7.Hafta	İlk İnsan Hz. Adem ve Eşinin Yaratılması İlk Cennet Hayatı, İblisle İlk İmtihan ve Dünyaya İniş İnsanın Yaratılışı ve Yaratılış Safhaları İnsanın Olumlu-Olumsuz Özellikleri İnsanın İmtihanı
8.hafta	Kur’an’da Nefs Tezkiyesi
8.hafta	Ruh Nedir?-Nefis Nedir? Nefsin Tesviyesi, Ona Fücûr ve Takvâsının İlham Edilmesi Nefsin Tezkiyesi-Nefsin Tedsiyesi Nefsi Tezkiyenin Yolları
9.Hafta	Kur’an’da Mü’minin Özellikleri
9.Hafta	İman İlim Amel-i sâlih: İbadetler, Cihad, Muamelât Takvâ Güzel Ahlak: Sıdk, İhlas ve İhsan, Tevekkül-teslimiyet, sabır, cömertlik…
10.Hafta	Kur’an’da Münafığın Özellikleri
10.Hafta	İnanmadıkları Halde “İnandık“ Derler İkiyüzlüdürler Kalplerinde Hastalık Vardır Yalancıdırlar Yalan Yere Yemin Ederler Bozguncudurlar Hidayete Karşılık Dalaleti Satın Almışlardır Menfaatperesttirler Mü’minleri Bırakıp Kâfirleri Dost Edinirler Cehennemin En Alt Tabakasındadırlar
11.Hafta	Kur’an’da Ahlak
11.Hafta	Mezmûm Ahlak: Cimrilik, Acelecilik, Sabırsızlık, Yalancılık, Menfaatperestlik, Samimiyetsizlik Memdûh Ahlak: Cömertlik, Hilim, Sabır, Doğruluk, Diğergamlık, Samimiyet….
12.Hafta	Kur’an’da Hukuk
12.Hafta	Hukukullâh Hukûku’l-ibâd: Medenî Hukuk (Aile Hukuku) Borçlar Hukuku Hadler Devletler Hukuku
13.Hafta	Kur’an’da Savaş ve Barış
13.Hafta	Savaşla İlgili Kavramlar: Cihâd, Kıtâl, Harb, Sefer, Nefr, Gazve, Sulh, Esir, Ganimet Kur‘an’da Savaş Hukuku Kur’an’da Barış Hukuku
14.Hafta	Kur’an’da Aile ve Kadın
14.Hafta	Aile İlgili Kullanılan Kavramlar: Ehl-i Beyt, Ehl, Âl.. Kur’an’da Genel Olarak Aile Kur’an’da Örnek Gösterilen Peygamber Aileleri Peygamberimizin Ailesi: Ehl-i Beyt Kur‘an’da Kadın: Eğitim, Evlilik, Miras, Şahitlik, Sosyal Hayat